Trouwe werkpaarden die na een lang leven in vergetelheid wegroesten. In landen met een droog en warm klimaat kom je ze nog steeds tegen. Wie in Zuid-Europa over de binnenwegen rijdt, kan nog altijd op historische verrassingen stuiten. Achter een schuur, tussen de bomen of in een greppel kan zomaar een vrachtwagen – of wat er nog van over is – zijn laatste dagen slijten.
De ontdekking van zo’n veteraan met het weer in het zeil en roest op de cabine zorgt elke keer voor een kick. Helemaal als het om een bijzonder merk of model gaat uit lang vervlogen tijden. Dat ze vaak half gesloopt zijn en onderdelen zoals assen, wielen, motorkap, grille en deuren her en der verspreid liggen, doet daar niets aan af. Door de strenge autokeuring is ook in Frankrijk het aantal krasse oudjes op de weg zo goed als uitgeroeid. Op de wegen zie je vooral uniforme trucks in standaard kleuren met hooguit een sticker op de deur. Hoe anders was dat vroeger: toen werd Frankrijk bevolkt door kleurige combinaties van legendarische merken zoals Berliet, Unic, Bernard, Latil, Saviem en Willème.
-
- Toen de Belgische aannemer Romain Vogels enkele jaren geleden naar de Provence emigreerde nam hij zijn uit 1983 daterende MAN 11.136 4×4 kipper ook mee. Die kwam goed van pas bij de verhuizing en het bouwen van zijn eigen huis.
-
- Tussen de bergen niet ver van Vaison-la-Romaine staan drie stokoude oldtimers midden op een veld te wachten op een koper. Rechts naast het vooroorlogse Citroën vrachtautootje en een Citroën HY bestelwagen staat een Franse Ford 5-tonner uit beginjaren 50.
Grote waakhond
Soms zie je ze nog als je in plaats van de péage of tolweg, de oude binnenwegen volgt. Wie er oog voor heeft, ziet ze staan: half weggezakt in de berm of achter een schuur. Soms wil de eigenaar ervan af en staat het wrak met het front naar de weg gekeerd, in de ijdele hoop dat er ooit nog een koper voor komt. Andere oudjes slijten hun laatste dagen ergens achteraf in het hoge gras of in een bosperceel.
In afgelegen streken en dorpen heb je de meeste kans nog oude machines of autowrakken tegen te komen. In de openbare ruimte kun je daar gemakkelijk bij komen. Zomaar een privéterrein op lopen is niet zo’n goed idee, want veel inwoners die ‘buiten’ leven hebben een grote waakhond. Eerst even vragen of je een foto mag nemen dus. Een beetje Frans spreken is daarbij wel handig en zo kom je meestal ook meer te weten over de bejaarde auto of truck. Alleen bij handelaars en sloperijen zijn ze soms wat terughoudend met het toelaten van nieuwsgierige bezoekers. Mag het wel, dan is het echt kicken om tussen die oude wrakken te struinen. Vooral als je plots tegen een bijzonder merk of model uit lang vervlogen dagen aanloopt.
Een ex-US Army Dodge T223 6×6 met bergingsopbouw slijt zijn laatste dagen voor de deur van een garage langs de DN7 in het Franse Le Luc. Op oude binnenwegen kun je soms nog verrassende ontdekkingen op autogebied doen.
Spaanse parels
Wie dertig jaar geleden de Pyreneeën overstak, kwam in het walhalla van de vrachtwagens terecht: Spanje. Over met olie en rubber besmeurde tweebaanswegen reden trucks van de merken Barreiros, Ebro, Pegaso en het lokaal gebouwde Leyland. De ronkende en dieselwalmen uitstotende camiones vielen op door hun prachtige kleuren, verchroomde accessoires en typisch Spaanse zonneklep met trots de naam van de eigenaar erop. De stalen of houten laadbak was veelal met de hand gebouwd en al even kleurig als de rest.
Deze zeer zeldzame Nazar 6-tonner met Perkins dieselmotor staat langs een landweggetje aan de Costa Brava.
Toen Spanje in 1986 bij de Europese Unie kwam, veranderde er veel en niet altijd ten goede. Rond de eeuwwisseling zag het trucklandschap er al totaal anders uit. Overgenomen door multinationals zoals Iveco en Renault, waren de merknamen Pegaso en Barreiros/Dodge verdwenen van het front van de vrachtwagens. En wie nu nog een Pegaso wil zien, moet lang zoeken. Langs sommige binnenwegen tref je nog wel eens een roestig exemplaar dat te koop staat.
-
- Een uitgebluste Pegaso 1090 uit c 1975 met de kenmerkende ‘ribbelcabine’. Ook de oerdegelijke laadbak voor 9000 kg vracht is typisch Spaans. Helaas zijn de eigenzinnige Pegaso’s sinds de overname in 1990 door Iveco vrijwel uitgestorven op de weg.
-
- Prachtig gerestaureerde Dodge Kew en Leyland Comet 5-tonners op de Camiones Clasicos show. Beide merken werden in de jaren 50 in Spanje geassembleerd en daar was met name Leyland trots op. Een badge met ‘El Camion Ingles’ sierde de motorkap.
Daarnaast komt er ook op het Iberisch Schiereiland heel voorzichtig wat beweging in het behouden en restaureren van historisch rollend materieel. Zo kent Spanje sinds kort een evenement met de naam ‘Camiones Clasicos’ dat jaarlijks op een wisselende locatie wordt gehouden. Hier komen de mooiste en zeldzaamste vrachtwagens en bussen van het land samen. Een goede zaak, want te veel van het rollend erfgoed is ook in Spanje al verloren gegaan.
Tekst en foto’s: Niels Jansen
