Herstel voor het wegtransport moet wachten tot 2014. Voor dit jaar rest een flinke volumedaling.
Pas in 2014 wordt enig herstel verwacht, zo blijkt uit het kwartaalbericht Transport en Logistiek van de ING.
Dit jaar nam de internationale handel af. Voor de Nederlandse logistieke sector was dit de grootste overgebleven groeimotor. Nu die langzamer draait, zal het totale getransporteerde volume dit jaar niet kunnen ontkomen aan een kleine daling: -0,6 procent.
In het wegvervoer zal die volumedaling echter veel sterker zijn: -1,7 procent.
Voor volgend jaar wordt een groei voorzien van 1 procent maar het wegtransport zal daar met een verwachte groei van 0,3 procent het minste van profiteren.
Oplopende druk door opdrachtgevers
Dat bedrijven negatief zijn over het ondernemersklimaat is vooral te wijten aan oplopende financiële druk vanuit opdrachtgevers, zo concludeert de ING.
Die zullen in het wegtransport inmiddels in ruime mate gewend zijn geraakt aan de goedkope transporttarieven die mogelijk zijn met de grootschalige inzet van goedkope Oost-Europese chauffeurs in de West-Europese transportmarkten.
Niet alleen Oost-Europese transportbedrijven concurreren op oneerlijke wijze door hun lage personeelskosten. Ook West-Europese transportbedrijven doen hier volop aan mee door via constructies en Oostblok-vestigingen Oost-Europese chauffeurs in te zetten.
Al lange tijd worden de prijzen in de gehele transportsector minder verhoogd dan de kosten stijgen, zo vervolgt de ING in haar rapport. Dit effect stapelt zich op. Volgens de ING zou dit echter gecompenseerd kunnen (moeten) worden door innovatie en efficiënter werken. Dit gebeurt te weinig volgens de bank.
Piek in faillissementen eerste kwartaal
Het rendement daalt dus en het aantal faillissementen bereikte hierdoor over het eerste kwartaal van 2013 een piek: 155. Dit is 11 procent meer dan in het eerste kwartaal van 2012. Opvallend is daarbij dat dit anders dan in de voorgaande jaren niet met een stijging van het aantal starters gepaard ging.
Toch zijn er bedrijven die wel degelijk winst maken. In het algemeen blijken dit bedrijven te zijn met een “optimale schaal, uitgebalanceerd netwerk van dienstverlening en professionele operationele aansturing, planning en monitoring”, aldus de ING.
Binnenlandse markt blijft zwak
Naast dat het zuivere internationaal vervoer van A naar B vanuit Nederland gestaag afneemt, blijft de zwakke binnenlandse markt het wegvervoer ook parten spelen. Zo krimpen de bestedingen in de detailhandel en productie in de bouw – samen goed voor naar schatting tenminste 50 procent van het vervoer – dit jaar respectievelijk nog met 2,1 procent en 4 procent. Ook hebben Nederlandse industriële verladers dit jaar per saldo nog te maken met een lichte terugloop van de activiteiten. Dat bedrijven moeilijke tijden doormaken, blijkt ook uit de begin 2013 opnieuw teruggevallen investeringen in nieuwe trucks.
Overigens lijkt daar nu een kentering in te ontstaan. Veel transporteurs bestellen op de valreep nog Euro 5-trucks, die goedkoper in aanschaf zijn dan Euro 6-trucks.
Uit een peiling van TLN blijkt dat bedrijven actief in tankvervoer en distributie het meest positief zijn over hun verwachte omzet voor 2013. Bouw gerelateerde en internationale stukgoedvervoerders zijn het meest negatief.
In sommige deelmarkten gaat het relatief goed.
De opschorting van volledig vrije cabotage zorgt ervoor dat het nationale transport in theorie redelijk afgeschermd blijft van de oneerlijke Oostblok-concurrentie. Maar er zal wel veel strenger gecontroleerd moeten worden om de goedkope lonen-chauffeurs uit het binnenlandse transport te krijgen.
Hoger aandeel eigenrijders
De samenstelling van de wegtransport-sector verandert, en dat is interessant. Het aandeel eigenrijders stijgt bijvoorbeeld. Bijna 36 procent van alle transportondernemingen zijn eigenrijders. De ING verklaart dit door flexibilisering van de capaciteit. Bedrijven houden liever een aantal (vaste) charters aan, dan dat ze zelf in nieuw materieel moeten investeren en personeel aan moeten nemen in onzekere tijden en met weinig spek op de botten. Voor enthousiaste eigenrijders liggen hier dus kansen.
Voor eigenrijders liggen er momenteel kansen.
Daarnaast daalt het aantal middelgrote bedrijven door faillissementen en overnames. Die bedrijven zijn relatief het minst winstgevend. Maar ook grote bedrijven moeten op hun tellen passen.
