Interview Leo de Haas: ‘De geur van diesel is voor mij net parfum’

Onlangs verscheen de biografie van Leo de Haas, jarenlang presentator van het tv-programma ‘Blik op de Weg’. Hieruit blijkt dat Leo niet alleen een rasechte liefhebber van auto’s is, maar ook van trucks. Reden voor een ontmoeting.

Het portier van de MAN-bergingstruck van Stouwdam zwaait open en met speels gemak klimt Leo de Haas (63) achter het stuur voor de foto. „Jongens, wat heb ik dit gemist”, zegt de voormalig presentator als hij met het stuur in de handen om zich heen kijkt. Sinds de publicatie van zijn biografie ‘Mr. Blik’ is duidelijk dat Leo niet alleen houdt van auto’s en motorfietsen, maar ook vrachtwagens een warm hart toedraagt. Die liefde is niet gespeeld, want zijn grote glimlach op de foto’s spreekt wat dat betreft boekdelen.

Waar komt die liefde voor auto’s eigenlijk vandaan? „Geen idee, mijn vader was oogarts en hij had weinig met auto’s. Mijn moeder vond auto’s en autorijden leuker, dus misschien heb ik het dan van haar. Bij mij zat het er echt al van kleins af aan in. Meerijden vond ik machtig. Gadeslaan hoe mijn ouders die auto bestuurden en ondertussen alle andere auto’s bekijken die we onderweg tegenkwamen. Ik kon niet wachten tot ik achttien was, want dit wilde ik ook. Tot die tijd leefde ik me uit met brommers”, aldus Leo. De eerste bewuste ontmoeting met een vrachtwagen was tijdens een verhuizing van de familie De Haas. „Ik zal een jaar of tien zijn geweest toen de verhuiswagen bij ons voor de deur stopte. Die mooie vorm, de grootte en die glanzende wieldoppen, het maakte een onuitwisbare indruk op me”, vertelt Leo.

Groot rijbewijs

In de loop der jaren passeerden vele auto’s de revue bij Leo. „Steeds als ik een mooie auto zag, werd ik er verliefd op. ‘Zo een wil ik later ook’, riep ik dan toen ik klein was. Dat gevoel heb ik nog steeds. Het is mijn levenselixer, denk ik wel eens, al is het soms tegen beter weten in”, verzucht hij. Als voorbeeld wijst hij op de Land Rover Discovery die buiten staat. „Daar liep ik tegenaan. Hij heeft een paar kleine dingetjes, maar ik kon hem voor weinig overnemen. Tja, dan ga ik voor de bijl. Zo stoer en met een dieselmotor. Dat ruikt nog lekker, net als die vrachtwagens vroeger. Die dieselgeur, net parfum”, lacht hij.

Nadat het rijbewijs binnen was en Leo wel eens met een bestelbus reed, besloot hij dat het groot rijbewijs er ook moest komen. „Ik ging lessen met een Mercedes-Benz 1418, een NG, wat stond voor Neue Generation”, lacht hij. „Moet je je voorstellen hoe lang dat alweer geleden is. Hoe dan ook, na het halen van dat rijbewijs besloot ik dat ik ook zo’n Mercedes moest hebben. Die kwam er dus ook. Ik richtte de laadbak in als mobiele ontwikkelcentrale voor foto’s, want dat was volgens mij het ei van Columbus. Kort verhaal: het werd geen succes en de Mercedes moest worden verkocht.”

De liefde voor vrachtwagens is echter nooit meer weggegaan. Via de fotografie kwam Leo met filmen in aanraking. Jarenlang werkte hij vervolgens als cameraman voor de NOS. „Een geweldige tijd, waarin ik veel onderweg was”, zegt hij. „Daarbij viel me het weggedrag van anderen met regelmaat op, waarbij ik me dan afvroeg: waarom doet iemand dat? Uit nieuwsgierigheid besloot ik een camera in mijn auto te monteren om opvallend weggedrag vast te leggen. Zo is eigenlijk het idee voor het tv-programma ‘Blik op de Weg’ geboren”, legt hij uit. ‘Blik’ was bedoeld als eenmalig programma, maar bleek zo’n succes dat het bijna 25 jaar op tv te zien is geweest. Meer dan twintig jaar was Leo de Haas naast producent ook de presentator van ‘Blik op de Weg’.

Autotransport

In die programma’s was er ook aandacht voor vrachtwagenchauffeurs en er waren zelfs specials met enkel vrachtwagens erin. Hierin werd niet alleen ingegaan op de geconstateerde overtredingen, maar werd tevens geprobeerd uit te leggen met welke uitdagingen chauffeurs te maken hebben. „Het programma was nooit bedoeld om met de vinger te wijzen”, vertelt Leo. „Het ging me altijd meer om bewustzijn te creëren bij de weggebruiker: ‘waar ben ik mee bezig en wat zijn de gevolgen van mijn handelen?’ Dat is iets wat de mannen van de Porsches van de Rijkspolitie vroeger ook deden: meer opvoeden dan bekeuren.”

Het heeft helaas bitter weinig effect gehad, ondervond De Haas zelf toen hij na het faillissement van zijn productiebedrijf aan de slag ging in het autotransport. „In de ‘Blik’-tijd reed ik ook graag met onze eigen truck, die was ingericht als mobiele studio. Daarnaast had ik altijd een kleinschalige handel in leuke auto’s. Die reed ik ook wel zelf met een klein vrachtwagentje. Zo ben ik in dat autotransport gerold. Maar zoals dat gaat bij mij, moest het natuurlijk groter, dus werd de kleine MAN ingeruild voor een grote TGX met een aanhanger erachter. Lekker prutsen met auto’s en lekker rijden, het liefst naar het buitenland. Hier in Nederland is het veel te druk. Bovendien heeft iedereen tegenwoordig enorme haast. Respect voor elkaar is verder te zoeken dan ooit en begrip voor vrachtwagenchauffeurs al helemaal.”

Als een vis in het water

Door corona en de lockdowns werd Leo gedwongen te stoppen met het autotransport en de MAN te verkopen. „Dat vond ik bijna nog erger dan het faillissement van ‘Blik op de Weg’”, vertrouwt Leo me toe als we bij de truck van Stouwdam staan te kijken. „Dat kon je zien aankomen. Nu had ik een nieuwe aanhanger laten bouwen, helemaal naar mijn wensen. Daar was ik net een paar weken mee onderweg. Dat maakte het extra zuur.”

Als het aan Leo ligt, zou hij zo weer achter het stuur kruipen. „Joh, ik voelde me daar als een vis in het water, al mis ik nu dat zoeken naar een plek op die overvolle parkeerplaatsen langs de weg niet. Ik verlang ook niet terug naar die smerige toiletten hier en daar bij de tankstations, brr. Aan de andere kant: dat rijden op zich blijft geweldig. Lekker onderweg zijn, richting het mooie weer, heerlijk.”

Uurtje vooruit

Op verzoek blikt Leo terug op zijn verleden met vrachtwagens. „Vergeleken met vroeger zijn vrachtwagens nu veel comfortabeler en stiller. Het gaat ook allemaal gemakkelijker, zeker met die automaten van nu. Verder zijn die veiligheidssystemen wat mij betreft een grote vooruitgang. Ik ben ooit eens gered door een ingrijpend ESP. Ik ging gewoon iets te hard en liet me verrassen. Toen was ik heel blij met dat systeem. En al die andere systemen? Als je binnen de marges rijdt, heb je daar volgens mij helemaal geen last van. Je moet je gewoon niet op laten jutten.”
Volgens Leo moet je als chauffeur geregeld een uurtje vooruit denken. „Als je weer eens wordt gehinderd door een personenauto kun je de neiging hebben hem er dan maar tegenaan te zetten, maar dan? Hoe ziet de wereld er een uur later dan uit? Je staat misschien nog steeds aan de kant met politie erbij, een hoop gedoe, schade aan je auto en nog vertraging van de rit ook. Is het dat allemaal waard? Dan maar nog een keer tot tien tellen en het laten gaan.”

Dat onbegrip tussen de automobilist en vrachtwagenchauffeur is er dus nog steeds en alleen maar erger geworden, zo lijkt het. Wat is daar nu aan te doen? Leo zucht: „Ik had gehoopt dat je me die vraag niet zou stellen. Na al die jaren ‘Blik op de Weg’ weet ik dat alleen laten zien niet helpt. Wat dan wel? Je zou elke automobilist verplicht een uur met een vrachtwagen het verkeer in moeten sturen. Dan maken ze echt zelf mee hoe dat is. Volgens mij is dat de enige manier om duidelijk te maken waar een chauffeur allemaal mee te maken heeft en de uitdagingen waar hij tegenaan loopt. Dat is praktisch echter haast onuitvoerbaar, dus dat zal wel nooit gebeuren.”