De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) concludeert dat Nederland goed scoort wat betreft transportveiligheid.
De ILT publiceerde onlangs haar zogeheten Staat van Transportveiligheid 2011, (voorheen Veiligheidsbalans). Hierin concludeert de ILT dat Nederland relatief veilig is op het gebied van verkeer en vervoer. Per onderdeel is bekeken hoe Nederland scoort.
Verkeersdoden
In 2011 vielen in het Nederlandse verkeer 661 doden, 21 meer dan in 2010. Het aandeel beroepschauffeurs (inclusief bestelbuschauffeurs) daalde echter iets van 27 in 2010 naar 22 in 2011, terwijl er juist meer fietsers en 65-plussers om het leven kwamen.
Nederland op vierde plaats
Als je het aantal verkeersdoden afzet tegen de grootte van de bevolking, kun je verschillende landen vergelijken. In Europa blijkt Nederland het op drie na veiligste land te zijn na Zweden, het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen. Daarna volgen Denemarken en Zwitserland. België staat op de 23e plaats tussen Estland en Litouwen in. In Polen vallen relatief gezien de meeste doden in het verkeer.
Transportcriminaliteit lijkt te dalen
Interessant is ook het onderwerp transportcriminaliteit. Jaarlijks blijft dit een schadepost van ongeveer 350 miljoen euro. In 2011 werden er echter veel minder aangiftes gedaan van gestolen trucks dan in 2010: 167 tegen 239. Dat lijkt een gunstige ontwikkeling. Zo’n driekwart van alle gestolen trucks werd ook weer teruggevonden, een lichte stijging ten opzichte van 2010.
In 2011 is 768 keer aangifte van ladingdiefstal gedaan. Daarna volgen met 250 aangiften de diefstal van voertuigen zonder lading en met 67 aangiften de diefstal van voertuigen met lading. In 2010 werd 792 keer aangifte van ladingdiefstal gedaan.
Op grond van de cijfers over 2011 kan het volgende worden geconcludeerd. De meeste voertuigdiefstallen in het wegtransport vinden plaats op bedrijfsterreinen en de openbare weg. De meeste aangiften van diefstallen in de wegtransportsector komen uit het zuidelijke en oostelijke gedeelte van het land. Ladingdiefstal vindt meestal plaats op een parkeerplaats langs de snelweg, door middel van het opensnijden van zeilen, en er is een heel lichte daling te zien in ladingdiefstallen in de transportsector.
Gevaarlijke stoffen
Een ander belangrijk veiligheidspunt is het vervoer van gevaarlijke stoffen. In Nederland vervoeren we jaarlijks ongeveer 81 miljoen ton gevaarlijke stoffen. Het overgrote deel daarvan – 67,8 miljoen ton – gaat over het water. Zo’n 9,5 miljoen gaat over de weg en 3,5 miljoen over het spoor. Het vervoer van gevaarlijke stoffen in Nederland is veilig, zo concludeert de ILT. De afgelopen twintig jaar hebben er geen dodelijke ongelukken in het transport van gevaarlijke stoffen plaatsgevonden.
Twijfels over veiligheid
Het zijn mooie conclusies van de ILT, maar toch zijn er de laatste tijd twijfels ontstaan. Uit de onthullende aflvering van Zembla van 12 oktober blijkt dat de massale inzet van goedkope Oost-Europese een negatief effect heeft op de veiligheid. Veel Oost-Europese chauffeurs worden bijvoorbeeld niet toegelaten worden op de terreinen van chemische bedrijven omdat ze niet voldoen aan de door de bedrijven gestelde veiligheidseisen. Nederlandse collega’s laden daarom de trucks waarmee de Oost-Europese chauffeurs vervolgens op stap gaan. Ook blijkt dat het kinderlijk eenvoudig is om in landen als Polen aan een vals ADR-certificaat te komen. Het is niet bekend op welke schaal er daadwerkelijk gefraudeerd wordt, maar duidelijk is dat de verkeersveiligheid er niet op vooruitgaat.
Ook bleek uit een aflevering van Brandpunt van 8 juli 2012 dat de kans op een groot ongeluk met gevaarlijke stoffen steeds groter wordt omdat de controle in Nederland niet goed genoeg is. Met dertig procent van de ADR-transporten over de weg is iets mis, zo concludeerde het programma, een percentage dat klopt.
Controles
De Inspectie Leefomgeving en Transport heeft in 2011 tijdens reguliere inspecties op de weg 2.962 voertuigen op het transport van gevaarlijke stoffen gecontroleerd. Het totaal aantal overtredingen bedroeg 1.067, ongeveer een derde. De meeste overtredingen hebben betrekking op vervoersdocumenten (38 procent), op uitrusting (zoals voor persoonlijke veiligheid van inzittenden, zestien procent), op kenmerking en etikettering van het vervoermiddel (zoals oranje borden, negentien procent) en op stuwage en segregatie (juiste belading voertuig en scheiding stoffen, zeventien procent).
Foto: ANP
