Als er op 22 november verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn, waar moet je dan op stemmen? Wij hebben de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen doorgespit en gekeken wat ze te bieden hebben op het gebied van transport en verkeer.
Vrijwel alle partijen presenteren hun verkiezingsprogramma’s met ronkende titels als ‘Een hoopvolle agenda voor Nederland’ en ‘Ruimte geven, grenzen stellen.’ De vaak tientallen pagina’s lange stukken staan vol ambitieuze plannen en mooie zinnen over een beloftevolle toekomst… als tenminste iedereen op hun partij stemt. Ook op het gebied van verkeer en infrastructuur zijn de plannen mooi, maar vaak ook heel algemeen en daardoor vrij vaag. Waarschijnlijk is dat met opzet: dan hebben de partijen wat speelruimte als ze straks moeten onderhandelen over een nieuw kabinet. Hieronder per partij de opvallendste standpunten die met verkeer en transport te maken hebben.
VVD
In het verkiezingsprogramma van de VVD stelt de VVD heel trots dat de partij klimaatverandering wil tegengaan. Maar hoe precies? De VVD wil vasthouden aan minstens 55 procent CO₂-reductie in 2030 en honderd procent CO₂-reductie in 2050, zoals vastgelegd in de Klimaatwet. „We kiezen daarbij voor de meest effectieve manier en zijn niet dogmatisch in welke sector de reductie moet plaatsvinden. We zorgen voor een elektriciteitssector zonder CO₂-uitstoot in 2035”, aldus het verkiezingsprogramma van Dilan Yesilgöz. De VVD is voor kernenergie: de partij wil ten minste vier grote kerncentrales bouwen en daarnaast meerdere kleine kerncentrales. Wat de transportsector betreft: de VVD wil het goederenvervoer zoveel mogelijk verplaatsen van de weg naar het spoor en het water.
Lees verder onder de afbeelding
D66
D66 heeft een verkiezingsprogramma met als titel ‘Nieuwe energie voor Nederland’. Het streven naar snelle en schone verbindingen vindt D66 zeer belangrijk. Ook D66 wil het goederenvervoer per spoor laten groeien. Het aantal lege vrachtwagens op de weg moet worden teruggedrongen door een slimmere samenwerking tussen vervoerders en verladers te stimuleren. „We stimuleren experimenten met zelfrijdende en met elkaar communicerende vrachtauto’s op de snelweg”, aldus het verkiezingsprogramma. „Met de vrachtwagenheffing zetten we een eerlijke prijs op het gebruik van onze wegen door transportbedrijven. Met de zogenaamde terugsluis investeren we in de verduurzaming van de transportsector, bijvoorbeeld met subsidies voor elektrische vrachtwagens.”
PVV
De PVV van Geert Wilders heeft een heel duidelijke kijk op de toekomst. Klip en klaar worden de punten genoemd waar de PVV naar streeft: meer wegen aanleggen, brandstofaccijns verlagen, geen rekeningrijden, maximumsnelheid verhogen naar 140 km/u, geen verbod op de verkoop van brandstofauto’s. De titel van het verkiezingsprogramma laat ook aan duidelijkheid niets te wensen over: ‘Nederlanders weer op 1’.
Lees verder onder de afbeelding
CDA
Het CDA heeft in het verkiezingsprogramma heel veel aandacht voor het samenleven in een fatsoenlijk land, waar we omzien naar elkaar en voor elkaar zorgen. Aan het transport worden maar een paar regeltjes gewijd: „Het CDA vindt dat de mogelijkheden voor veilig en duurzaam ondergronds transport verder moeten worden benut. Samen met de markt zal de overheid initiatieven moeten nemen om de druk op transport over weg, water en rail te verlichten door meer in te zetten op transport via pijplijnen.”
SP
De SP keert zich heel duidelijk tegen subsidies voor elektrische auto’s. „Die komen terecht bij mensen die het niet nodig hebben. Uiteindelijk krijgen de mensen die zich geen stekkerauto kunnen veroorloven de rekening”, aldus Lilian Marijnissen van de SP. De SP wil geen rekeningrijden en ook geen aanleg van nieuwe snelwegen ten koste van natuur. Files en uitstoot van CO2 kunnen minder worden als er meer transport via het water plaatsvindt.
GroenLinks-PvdA
‘Samen voor een hoopvolle toekomst’ is de titel van het verkiezingsprogramma van Groen Links/PvdA. „Ons doel is een bloeiend Nederland waar iedereen zich kan ontwikkelen, binnen de grenzen van de aarde”, aldus Frans Timmermans. Wie kan daar nu tegen zijn? Groen Links/PvdA wil geen kerncentrales en wil files bestrijden door vrachtverkeer zwaarder te belasten naar Duits voorbeeld (Maut-heffing). Vooruitlopend op het Europese verbod op de verkoop van auto’s met een verbrandingsmotor in 2035 wil de partij van Timmermans ervoor zorgen dat in Nederland al vanaf 2030 alleen nog elektrische voertuigen worden verkocht.
Lees verder onder de afbeelding
FvD
Forum voor Democratie, de partij van Thierry Baudet, komt naar eigen zeggen met een programma voor hoop, optimisme en herstel. De belangen van transporteurs worden al jaren verwaarloosd, staat er in het verkiezingsprogramma. „De parkeerplaatsen langs onze wegen staan vol met vrachtwagens van Oost-Europese chauffeurs. Via detacheringsconstructies en schimmige uitzendbureaus worden onderbetaalde chauffeurs geronseld en schijnconstructies opgezet om de regels te ontwijken. Door betaling onder de minimumloongrens, in de praktijk niets anders dan uitbuiting, ontstaat oneerlijke concurrentie.”
Volt
Ook Volt heeft naar eigen zeggen een verhaal van optimisme. Over het transport wordt gezegd: „Rijden doen we alleen nog maar elektrisch en vliegen alleen op langere afstanden. Een robuuste en flexibele infrastructuur moet deze vervoersmix van de toekomst mogelijk maken. We benutten de bestaande infrastructuur zo goed mogelijk, beheren en onderhouden wat we hebben en leggen nieuwe infrastructuur aan voor trein, openbaar vervoer en fiets.”
Lees verder onder de afbeelding
PvdD
Een heel ander geluid komt er van de Partij voor de Dieren, die vindt dat de vervuiler moet gaan betalen voor de schade die hij heeft aangericht. De vervuilers, dat zijn onder andere de vervuilende industrie en de fossiele energiebedrijven die weigeren „hun klimaatvernietigende verdienmodel aan te passen”. Het goederenvervoer moet stiller, schoner en klimaatneutraal. Of het nu gaat om vervoer per trein, over de weg, over water of per leiding. „We kiezen voor een economie waarin producten langer meegaan en er meer lokaal wordt geproduceerd. Zo beperken we het over de wereld slepen van goederen”, aldus het verkiezingsprogramma van de partij van Esther Ouwehand.
CU
De ChristenUnie streeft naar ‘nieuwe verbondenheid. Het goederenvervoer of de infrastructuur heeft daarbij geen grote prioriteit. Nieuwe of bredere wegen voor autoverkeer zijn alleen zinvol bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen of om kernen van doorgaand verkeer te ontlasten, zo staat in het verkiezingsprogramma. Projecten in voorbereiding worden heroverwogen, waarbij wel rekening wordt gehouden met al gemaakte afspraken. De ChristenUnie wil de A27 Ring Utrecht (Amelisweerd) niet uitbreiden. Het geld dat vrijkomt, wil de ChristenUnie gebruiken voor investeringen in spoor en openbaar vervoer.
SGP
De SGP is voor een verbod op vrachtverkeer op zondag, zoals dat ook in enkele andere Europese landen geldt. Verder wil de SGP een snelle aanpak van de knooppunten Hoevelaken en A1/A30 en van de onveilige N35 en N50. De tol voor de Westerscheldetunnel moet stoppen in 2025.
BBB
De BBB van Caroline van der Plas vindt dat Nederland weer een ‘noaberstaat’ moet worden, waarin gemeenschapszin centraal staat. In deze noaberstaat zal de (vracht)auto in de ogen van de BBB van onmisbare waarde blijven. „Daar zullen we met de infrastructuur rekening mee moeten houden”, zegt de partij. Onder andere stelt de BBB heel concreet dat er voldoende rustplekken moeten komen voor chauffeurs en automobilisten, met de benodigde voorzieningen zoals openbare toiletten en parkeerplaatsen. De invoering van zero-missiezones in gemeenten vanaf 2025 vindt de BBB onhaalbaar en onbetaalbaar en moet worden uitgesteld. De BBB is voor invoering van een maximumsnelheid van 130 km/u.
Lees verder onder de afbeelding
Bij1
Bij1 vindt dat het tijd is voor een echt links geluid. Er moet veel aandacht komen voor zorg en voor het herstellen van ‘koloniale schade’. In het verkiezingsprogramma staat één zinnetje over transport: „Het openbaar vervoer moet gratis worden.”
JA21
JA21 heeft de belangen van de transportsector naar eigen zeggen goed in het oog. Transport en logistiek zijn cruciaal voor onze economie, stelt JA21. Hoe dat moet worden uitgewerkt, zal later duidelijk worden.
Denk
Ook Denk geeft zijn verkiezingsprogramma met de titel ‘Denk anders’ allerlei ideeën over een nieuwe inrichting van de samenleving . Hoe dat met betrekking tot transport vorm moet krijgen, is nog onduidelijk.
Lees verder onder de afbeelding
NSC
De partij Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt heeft als speerpunten van het beleid goed bestuur en bestaanszekerheid. De partij vindt dat elektrische auto’s, die jarenlang fors fiscaal zijn gesubsidieerd, meer moeten bijdragen aan de belastingopbrengsten. Ook steunt de partij de invoering van een vrachtwagenheffing voor binnenlandse en buitenlandse vrachtwagens voor het gebruik van de Nederlandse wegen. NSC wil de accijnzen op brandstoffen reguleren en zorgen voor beperkte verschillen met omringende landen.
BVNL
De mooiste beloften op het gebied van verkeer en transport kun je lezen in het verkiezingsprogramma van BVNL, de club van Wybren van Haga en Henk Krol: „Meer investeren in de uitbreiding van het wegennet, de motorrijtuigenbelasting omlaag, de accijnzen op brandstoffen omlaag, het verbod op verbrandingsmotoren wordt geschrapt. Ook de voorgenomen kilometerheffing wil BVNL schrappen; rekeningrijden wordt niet ingevoerd en er komen geen kastjes in auto’s om automobilisten te volgen. BVNL wil gratis openbaar vervoer voor iedereen, zodat Nederland weer in beweging komt en de economie in een hogere versnelling.