FNV-bestuurder Han Busker stelt met enkele chauffeurs en winkelmedewerkers in Barendrecht opnieuw de misstanden in het transport voor Ikea aan de kaak.
Ze doen dit met ‘The Real IKEA’, een vrachtwagen die de realiteit achter het vervoer van de producten voor de Zweedse woongigant zichtbaar moet maken voor het winkelende publiek. Dit gebeurt niet alleen in Barendrecht: de komende maanden worden meer van dit soort acties op touw gezet bij Ikea-vestigingen in verschillende Europese landen.
Samen een vuist maken
Volgens Busker maken FNV-leden in Barendrecht samen een vuist tegen de uitbuiting van buitenlandse chauffeurs die de spullen komen brengen die zij dan weer in de Ikea-winkels verkopen: “Deze race naar beneden moet stoppen”, zegt hij.
Internationaal onderzoek
De FNV onderzoekt samen met buitenlandse zuster-vakbonden, verenigd in de International Transportworkers Federation (ITF), de arbeidsomstandigheden het transport over de weg voor Ikea. De resultaten zijn schrikbarend. “Het gaat zo ver dat chauffeurs bij ons in de bosjes moeten poepen”, zegt een Ikea-medewerker die tevens FNV-lid is.
‘Uitbuiting op grote schaal’
Ikea heeft op papier weliswaar beleid vastgelegd voor de manier waarop het bedrijf omgaat met werknemers in de keten, maar daar merken de chauffeurs bitter weinig van, stelt Busker. “De uitbuiting van chauffeurs en concurrentievervalsing gaan op grote schaal door”.
Paar honderd euro
De transporteurs zetten onderbetaalde werknemers uit Oost-Europa in, onder andere uit landen zoals Oekraïne, Wit-Rusland en Moldavië. De chauffeurs leven soms maanden achtereen in hun cabine en verdienen niet meer dan een paar honderd euro per maand. Ook rijden ze niet in Oost-Europa, maar brengen ze bij ons spullen naar de winkels.
Volgens het onderzoek vervalsen hun werkgevers bewust vrachtdocumenten en verklaringen over de beloning. Bovendien wordt er gefraudeerd met de rij- en rusttijden en voeren bedrijven illegale ritten uit. Alles om te kunnen rijden voor de prijzen die Ikea biedt, zeggen de vakbonden.
Aangifte tegen transporteurs
FNV doet vandaag aangifte tegen Brinkman Trans-Holland in Emmen, tegen ECS in Zeebrugge en Venlo, tegen Samskip Van Dieren in Genemuiden en Rotterdam, en tegen hun buitenlandse vestigingen en onderaannemers. Deze transportbedrijven rijden voor Ikea en zouden zich schuldig maken aan fraude met rij- en rusttijden, en aan ernstige uitbuiting en illegale inzet van buitenlandse chauffeurs.
Bij Brinkman in Emmen is de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) zaterdag binnengevallen. ILT verdenkt Brinkman van schijnconstructies met goedkope buitenlandse chauffeurs via buitenlandse vestigingen, maar volgens bedrijfsleider Michael Brinkman is dat onterecht. Hij stelt dat zijn bedrijf helemaal geen buitenlandse vestigingen heeft.
Duurzame oplossing
Edwin Atema (FNV-VNB) : ‘Dit heeft niets te maken met de vrije markt of onduidelijke regels. Het is gewoon sociaal-economische criminaliteit. Wij zien Ikea als de partij die de sleutel in handen heeft om misstanden zoals deze uit te roeien. Natuurlijk hopen we dat het bedrijf alsnog afspraken wil maken om de zaken duurzaam op te lossen.’’