Ook al heb je de opleiding tot chauffeur gevolgd, heb je alle rijbewijzen gehaald en heb je enkele jaren als chauffeur gewerkt, dan is er nog steeds heel veel te leren. Wanneer ben je nu echt volleerd chauffeur? Misschien pas als je met pensioen gaat.
Bas Jonkers (22) wist al heel jong dat hij chauffeur wilde worden. Na de basisschool ging hij naar het vmbo en koos daar voor de richting autotechniek. Dan leer je hoe een voertuig technisch in elkaar zit en ga je snappen hoe alle onderdelen werken. Dat is handig als je met een truck onderweg bent en zich een technisch probleem voordoet. Bas zou nog liever de richting logistiek hebben gevolgd, maar op de vmbo’s in de omgeving van zijn woonplaats Meppel wordt die mogelijkheid niet geboden.
BBL-traject
Op zestienjarige leeftijd sloot Bas het vmbo af en begon hij via Aldivèr aan de BBL (beroepsbegeleidende leerweg). Dat is een tweejarig traject, waarbij je aan het eind volwaardig chauffeur kunt zijn. De bedoeling is dat je vier dagen per week werkt bij een bedrijf en één dag per week naar school gaat. Daarnaast volg je een rijopleiding bij een verkeersschool.
Bas tekende een driejarig contract bij Aldivèr, waardoor hij was verzekerd van een vast salaris, de garantie had op een baan en waarin ook de opleiding was geregeld. Natuurlijk stonden er ook verplichtingen tegenover: hij moest zijn best doen om alle rijbewijzen en de Code 95 zo snel mogelijk te halen en stemde ermee in tot anderhalf jaar na het afronden van de BBL in dienst te blijven van het leerbedrijf. Op zo’n manier kon Aldivèr ervoor zorgen dat Bas uiteindelijk maar € 2.000,- kwijt was aan zijn opleiding, terwijl die normaal gesproken minstens € 8.500,- kost. De kosten hoefde Bas niet in één keer te betalen: ze werden verrekend met zijn wekelijkse loon.
Leerbedrijf
Bas vond het heel prettig dat Aldivèr hem persoonlijk begeleidde en alle financiële en administratieve rompslomp voor zijn rekening nam en er ook voor zorgde dat hij bij het leerbedrijf terecht kwam waar hij zelf het liefst wilde werken: Timmerman Transport in Staphorst. Dat is een bedrijf met een stuk of tachtig vrachtwagens dat allerlei soorten transport uitvoert en ook de op- en overslag in een eigen warehouse verzorgt. In de loods is ruimte voor 2.600 pallets.
Bas begon zijn loopbaan in deze loods, waar een groot deel van zijn werk bestond uit het laden en lossen van vrachtwagens. “Een prima leerperiode”, zegt hij zelf. “Je leert door het dagelijks doen hoe je efficiënt moet laden, hoe je de aslasten moet verdelen en hoe je de lading moet zekeren. Daar heb ik nu nog dagelijks profijt van.”
Bas was ook in de weer met de heftruck en reed regelmatig mee als bijrijder met een chauffeur. Bij Timmerman Transport vonden ze het belangrijk dat Bas de sfeer van het bedrijf goed leerde kennen en met de materialen van het bedrijf leerde omgaan.
Tijdens de wekelijkse schooldag op het ROC in Zwolle (het Deltion College) leerde Bas de theorie voor het chauffeursdiploma (Code 95) en kreeg hij ook les in Engels, Duits, Nederlands en goederenadministratie. Tegelijkertijd volgde hij rijlessen voor rijbewijs B, C en CE. Na twee jaar studeerde Bas af als chauffeur wegvervoer. Hij deed examen voor CE op zijn achttiende verjaardag en was daarmee één van de jongste volleerde chauffeurs in Nederland.
Volleerd
Hoewel volleerd: wanneer ben je eigenlijk volleerd? Als we op een zaterdagochtend een ritje meemaken in de DAF van Bas vertelt hij dat hij achteraf gezien nog helemaal niet volleerd was. “Je hebt dan wel alle rijbewijzen en je Code 95, maar dat betekent eigenlijk alleen maar dat je over de basisvaardigheden beschikt”, vertelt hij terwijl hij zijn DAF-combinatie over de dorpsstraat van Staphorst stuurt. “Het echte rijden leer je vooral in de praktijk, door het gewoon veel te doen en ook door met collega’s over het vak te praten en ervaringen uit te wisselen.”
“Kijk”, zegt hij, terwijl hij met speels gemak zijn combinatie een haakse bocht op een smal weggetje buiten Staphorst instuurt om daar vervolgens zijn truck te keren. “Ik hoef er niet eens meer bij na te denken hoe ik deze bocht zal nemen. En zojuist op de dorpsstraat in Staphorst zaten we even achter een paar fietsers en wist ik onmiddellijk dat het geen zin had die nog voor een naderende rotonde voorbij te steken. Tijdens de opleiding zou dat echt een twijfelmoment zijn geweest.”
Fouten
En ja, je leert ook van fouten. Dingen die je toch verkeerd inschat en ook dingen waar je achteraf gezien duidelijker over had moeten communiceren met de planning of met een klant. Er wordt van jou als chauffeur namelijk verwacht dat je zelfstandig beslissingen neemt en problemen oplost, maar je kunt daarin ook de verkeerde dingen doen. Dan is het goed dat je tijdens een gesprekje met de leiding weer even op het juiste spoor wordt gezet of dat je door erover na te denken je voorneemt het een volgende keer anders te doen.
De vaste auto van Bas is een DAF XF 460 Space Cab met een vierassige Kelberg-oplegger. Daar doet hij ritten mee door heel Europa (“Ik ben inmiddels in veertien landen geweest.”), maar voornamelijk op Denemarken. Hij brengt daar onder andere veevoer naar Nederlandse boeren. Hij vindt het erg fijn dat er een forse kooiaap (type M10) achterop zijn aanhanger hangt, want daardoor kan hij zelf laden en lossen en is hij nauwelijks afhankelijk van anderen.
Blijvend leren
De zware kooiaap achterop heeft wel tot gevolg dat de gewichtsverdeling voor problemen kan zorgen als er geen lading is. “Dat zijn ook dingen die je vooral in de praktijk leert”, vertelt Bas. “Tijdens mijn opleiding heeft mij nooit iemand op het gevaar van de kooiaap gewezen. Ik heb ermee leren omgaan door er zelf mee te rijden en te voelen hoe de combinatie reageert. Vooral op nat en glad wegdek is het erg oppassen. Sowieso is het rijden op sneeuw en ijs, wat ik nu regelmatig doe, iets wat je vooral leert in de praktijk. In die zin raak je dus pas volleerd als je veel kilometers maakt.”
Inmiddels heeft Bas er al zo’n half miljoen kilometers op zitten en nog heeft hij het idee dat hij heel veel kan leren. “Ik zou willen weten welke krachten er precies op een auto inwerken bij het rijden op sneeuw en ijs, maar ik zou ook met een kraan willen leren werken en willen leren rijden op een LZV. Volgens mij kun je tot je pensioen doorgaan met steeds nieuwe dingen bijleren. Volleerd chauffeur ben je pas als je alles een keer hebt gedaan, maar daar ook goed in bent geworden door het veel te doen en ook hebt geleerd met vallen en opstaan.”
Kijk voor meer informatie op de website van Aldivèr: www.aldiver.com