Voorspelling: olieprijs stijgt in 2014

De olieprijs gaat weer stijgen. Moeilijk te zeggen is hoe duur een liter diesel wordt.

Momenteel ligt de prijs van een vat olie rond de honderd dollar. Onderzoek toont aan dat de landen Mexico, Saoedi-Arabië en Rusland ieder jaar de meest accurate voorspellingen uitgeven voor de ontwikkeling van de olieprijs, zo meldt TLN op basis van onderzoek van Roland Berger Strategy Consultants. De drie landen voorspellen dat de olieprijs in 2014 naar 117 dollar per vat zal stijgen.

Gevolgen voor dieselprijs moeilijk te zeggen

Uiteraard heeft dit gevolgen voor de dieselprijs in Nederland. Hoe duur de diesel precies zal zijn eind dit jaar is echter lastig te zeggen. De prijs van een liter diesel is namelijk een optelsom van diverse componenten. Sommige daarvan staan vast, andere zijn variabel.

De prijs van een liter diesel bestaat nu voor 38 procent uit productiekosten; hieronder valt naast het raffinageproces ook de inkoopprijs van ruwe olie. Als de inkoopprijs stijgt, stijgen tevens de productiekosten.

Zo’n dertien procent van de prijs van een liter diesel dekt het zogeheten margetraject. Hierin zit bijvoorbeeld de brutowinst verwerkt voor de oliemaatschappij – volgens Shell ongeveer één à anderhalf procent van de prijs van een liter brandstof aan de pomp – maar ook de marge voor pomphouders en de opslag- transport- distributie- en personeelskosten, pompkortingen, etc.

Daarnaast heft de overheid accijns. Dit is een vast bedrag per liter. Voor een liter diesel geldt voor 2014 dat dit 0,47776 euro is, ongeacht de productieprijs van een liter diesel. De overheid indexeert de accijns ieder jaar op basis van de inflatie.

BTW wel variabel

Een andere belangrijke component van de prijs van een liter diesel is BTW. Het BTW-percentage is in Nederland 21 procent. Uitgaande van de prijs aan de pomp (de totaalprijs van een liter diesel inclusief 21 procent BTW) en terug gerekend is daarmee zeventien procent van dat bedrag BTW. Dit deel van de brandstofprijs stijgt dus wel mee als de olie- en de dieselprijs omhoog gaat.

Vraag versus aanbod ruwe olie

Maar het doen van een voorspelling voor de prijs van een liter diesel is erg lastig. De oorzaken van de verwachte stijgende olieprijzen zijn makkelijker aan te geven. Dit zijn de opleving van de wereldeconomie en de economische groei van talloze niet westerse landen, waardoor de wereldwijde vraag naar olie stijgt. Tegelijkertijd komt er niet veel extra olie beschikbaar en worden er geen grote nieuwe olievoorraden ontdekt. Een simpel spel van vraag en aanbod dus, waarbij het aanbod van ruwe olie redelijk gelijk blijft en de vraag stijgt.

In Amerika is de diesel duurder dan benzine. De prijs voor een gallon (3,8 liter) diesel is hier bij deze afgelegen pomp in Georgia bijna 4,10 dollar. Dat is bijna negentig eurocent voor een liter.