Truckstars Throwback Thursday: Volvo FH12 vs Volvo FH

Deze keer blikken we terug op onze Truckstar 25 jaar Volvo FH Special. Deze verscheen samen met Truckstar 1/2018. Hierin vergelijken we onder andere een Volvo FH12 uit 1999 met een Volvo FH uit 2018. Een generatiekloof.

Was de Volvo FH12 in 1993 al een openbaring, de jubileum-uitvoering van de huidige FH13 is dat ook. Reden genoeg om te kijken wat er in 25 jaar allemaal veranderd is.

Jan van der Vijver, eigenaar directeur van de gelijknamige bloemengroothandel in Rotterdam, stapt met een grote grijns op zijn gezicht uit de 25 Years Special Edition van de FH13. “Wat is die cabine stil! Het lijkt wel een luxewagen. En hij rijdt ook zo. Het koppel is indrukwekkend. Wat een trekkracht! Zeker als je bedenkt dat de Truckstar testtrailer hem echt op 40 ton zet. Ik zie dat het comfort er in 25 jaar enorm op vooruit is gegaan. Neem het onderbed. Dat is veel breder en het hoofdeind kun je ook nog omhoog zetten. Man, er gaat een wereld voor mij open. Ik wil hem houden!”

Fraai gestileerde jubileumstriping siert de zijkant van de FH.

“Toen hij in 1993 uitkwam, kochten wij er direct een. Met 340 pk was het een dijk van een auto”, weet Jan nog. “Helaas hebben we hem maar zes jaar gehad voor onze chauffeur hem krom reed.” Jan kan nog steeds treuren over dit spijtige voorval. “Enfin, er kwam een nieuwe en die heb ik nooit weggedaan. We gebruiken hem amper nog voor de zaak, maar vier jaar terug heb ik hem helemaal laten opknappen. De buitenkant dan, want onder de vloer mankeerde er niets. Dat is niet zo gek, want hij heeft in 19 jaar maar 340.000 kilometer gereden.”

Er zit een jaar of 25 leeftijdsverschil tussen, maar overeenkomsten zijn er nog altijd.

Gewoon revolutionair
Jans huidige FH12 Globetrotter – eveneens met 340 pk – was in die tijd ook al een ‘Special Edition’. “Er zitten al elektrisch bediende en met leer beklede stoelen in. Net zoals bij het zitwerk in de nieuwe FH13 die jullie meegenomen hebben”, grijnst Jan. Hij is trots vanwege het feit dat zijn FH op dat punt nog helemaal bij de tijd is. “Maar ik vind dat bij mij de motor mooier bromt. Die nieuwe is zó ontzettend stil, het lijkt wel een ruimteschip.”

De verschillen zijn verder te groot om op te noemen. Alleen het uiterlijk al: de FH12 was, met zijn teruglopende voorruit, in 1993 gewoon revolutionair. Maar ondanks het feit dat de nieuwe FH13 hoger én breder is, lijkt hij vooral in het onderste deel juist smaller. Het levert de FH13 een stoer, bodybuilder-achtig uiterlijk op waar de FH12 wat gemoedelijk oogt. Dat komt vooral door de hoge, schuin weglopende koplampen waar de FH12 de voor die tijd gebruikelijke rechthoekige lampen met echt glas erin heeft. Met ruitenwissertjes om ze schoon te houden, wat toen een optie was. Die zijn bij de FH13 vervangen door twee uitschuivende sproeikoppen die de polycarbonaat lens met een jet spray schoonhouden.

Gebroederlijk naast elkaar voor de foto.

Voorbeeldige spiegels
Maar beide spiegelbezettingen zijn, elk geplaatst in hun eigen tijdframe, nog steeds vooruitstrevend. Volvo kwam in 1993 als eerste met spiegels die aerodynamisch waren en een voor die tijd ongekende kleine dode hoek hadden. En dit lang voordat het een aandachtspunt werd. De auto van Jan heeft dan ook nog geen voorzicht- of doblispiegel. Bij de nieuwe FH13 is de spiegelbehuizing omwille van de dodehoek nog verder verkleind en nog steeds gelden Volvo’s spiegels als de beste die er zijn. Leuk detail: de spiegelkappen van de FH12 kregen een puntje. Dat maakte dat het regenwater van de auto af en langs de zijruit woei in plaats van er vol op. De nieuwe FH13 heeft geen puntje meer, maar wel vier ribbels op de A-stijl die hetzelfde doen.

Terwijl Jan de talloze details van de 25 Year Special Edition in zich opneemt, vieren wij het nostalgische feest der herkenning in de cabine van zijn auto. Dat dashboard met hout van de ‘Arbor Syntheticus’. Het met leer beklede, rustig ogende stuurwiel waarop – behalve de claxon – geen knop te vinden is. De grote VEB-schakelaar. Wat ook opvalt, is dat deze FH12 al hetzelfde vlakke-vloerprincipe had als de FH 13 nu. ,,Dit was toen nieuw. De vorige had nog echt een tunnel. Dan kwam je maar met moeite je bed in. En dat was alweer veel beter dan bij de F12’’, herinnert Jan zich.

De bekende Volvo-streep is wat minder nadrukkelijk aanwezig.

De juiste plek
Ik weet zelf nog dat we over de handrem Volvo FH12 schreven dat die ‘op de enige juiste plek zat’, namelijk voor op het dashboard. Daar zit hij bij de FH13 25 Year Special Edition nog steeds. De handrem van een Volvo is tegenwoordig elektrisch (optie) en fungeert meteen ook als terugrolrem. Wat verder opvalt, is dat het ‘digiloge’ dashboard van de FH13 een veel kleinere toerenteller heeft dan de stoere klok in de Volvo FH12. “Die heb je ook nodig. Jullie hebben I-Shift dat zelf de beste schakelstrategie bepaalt. Mijn F12 schakel je nog met de hand”, zegt Jan.

Jan van den Vijver poseert samen met zijn vrouw vol trots voor zijn trouwe FH12.

Jan gaat in de Special Edition zitten en ik neem plaats in zijn auto. Voor beiden is het een reis door de tijd. Aan boord van de jubileumauto is het stil. Jan geniet van elke meter, merkt hoe de auto van diep onderuit prachtig op toeren komt en hoe fijn de cruise control werkt. “Joh, ik hoef helemaal niets te doen. Wat een gemak die I-Shift. Als ik bij mijn eigen truck verkeerd schakel, is meteen de gang eruit. Dat zal je hier niet overkomen. En deze remt vol beladen op de motorrem net zo hard als de mijne wanneer hij leeg is!” Ook het zicht vindt Jan perfect. “De stoelen zijn wel honderd jaar vooruit gegaan. Alleen op de bijrijderskant vind ik hem wat krap voor de passagier.”

De Volvo-streep is op de FH12 beeldbepalend.

Oude reflexen
Terwijl ik Jan probeer bij te houden, komen bij mij de oude schakelreflexen weer boven. Eerst 2 laag, dan splitter om naar 3 hoog, stapelknop om, splitter terug naar 5 laag, dan 6 laag en weer splitteren naar 6 hoog. Ik weet meteen weer hoe hard een chauffeur een kwart eeuw terug moest werken.

Twee prachtige trucks, beiden bijzonder in hun eigen tijdsgeest.

Ook zie ik dat er in 25 jaar bij 80 kilometer per uur minstens 200 toeren vanaf gegaan zijn. Zaken zoals brake blending waren ook nog niet bekend. Wil je de Volvo FH12 laten uitrollen, dan moet je het gaspedaal juist blijven aanraken. Jan heeft zijn VEB zo ingesteld dat die bij gas los er vanzelf inkomt. En natuurlijk moet je zelf terugschakelen als je wilt dat hij ook echt werkt. De FH13 doet dit soort dingen allemaal zelf. Maar ik snap wat Jan bedoelt: zijn motor bromt inderdaad mooier. Je voelt dat hij echt wérkt. De FH13 met zijn 500 pk en 2.800 Nm koppel mag dan 1.120 Nm meer aan pure kracht op de weg zetten, hij doet dat allemaal bijna als vanzelf, geruisloos. Toch denk ik dat geen enkele chauffeur meer zou willen ruilen.